Cournacho
Angelica sylvestris
Apiaceae Umbelliferae
Àutri noum : Angelico-fèro, Angelico.
Noms en français : Angélique sauvage, Angélique des bois.
Descripcioun :La cournacho es uno forto planto di gràndi fueio coumpausado, dous cop penado e peréu di brout (oumbello) di grand. Se recounèis à si guèno de cambo proun larjo e à si fru peréu bèn ala. La cambo èi boutisso. Trachis dins li mitan umide..
Usanço :Es uno planto que pòu èstre manjado emai siegue pas uno usanço couneigudo au nostre : li fueio dins l'ensalado e li grano en pastissarié. A passa tèms la cournacho èro vist en Éuropo coum'uno planto magico. L'angelico-fèro sarié estado apourtado pèr un ange à un mounge pèr ié dire si vertu : coucharié lou diable, sougnarié li mourdeduro de bèsti, apararié lis enfant e farié s'enfugi la pèsto ! Èi pamens vertuouso, vèire çai-souto.
Port : Grando erbo
Taio : 0,7 à 2 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Renadivo mounoucarpico
Gènre : Angelica
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 9 à 26 cm
Flourido :
Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1700 m
Aparado : Noun
Juliet à óutobre
Liò : Prado umido
- Ribiero
- Lauroun
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Angelica sylvestris L., 1753
Vesso-fèro
Vicia sativa
Fabaceae Leguminosae
Autre noum : Pesoto.
Nom en français : Vesce commune.
Descripcioun :La vesso-fèro es uno planto coumuno de champ, camin e ermas. Es une planto proun chanjadisso mai que se recounèis à sis estipulo qu'an de glando à neitar negro, si fueio à 3-8 parèu de fueioun, si flour pourpro o vióuleto estacado sus la cambo emé un pecout courtet, emé un estandard mai sourno que lis alo (de cop que i'a podon èstre blanco). Vendrié d'Iran.
Usanço :Fai un bon fourrage pèr li bèsti. La flour èi manjadisso, mai coume pèr li jaisso, èi pas counseia de manja de grano de vesso, que soun empouisounanto e dounon uno malautié néuroulougico, lou latirisme (presènci d'ODAP).
Port : Grando erbo
Taio : 10 à 80 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Vicia
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 2 à 2,5 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Remarco : Planto cultivado
Mars à juliet
Liò : Champ
- Prado umido
- Ermas
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Óurigino Irano-touranienno
Ref. sc. : Vicia sativa L., 1753